DOS

System opracowany przez firmę Microsoft, stąd jego pełna wersja brzmi MS DOS. Firma Microsoft sprzedaje swój system producentom sprzętu, którzy czasem przerabiają go nieco, aby lepiej współpracował z ich produktami. Możesz więc mieć PC DOS (wersja firmy IBM), Compaq DOS, HP DOS (Hawlett-Packard), Zenith DOS, itd... Firmy te nie zmieniają sposobu pracy systemu, a dostosowują go tylko do wymagań własnego sprzętu. Pierwsza wersja DOSa, oznaczona numerem 1.0 pojawiła się w roku 1980. Od tego czasu pojawiło się wiele sukcesywnie ulepszanych wersji systemu. DOS jak każdy system ma swoje wady i zalety, do pierwszych zaliczamy przede wszystkim brak możliwości uruchomienia wielu programów na raz, oraz ograniczone możliwości korzystania z pamięci operacyjnej powyżej 640 KB. Sposób obsługi programu polegający na drobiazgowym i dokładnym wpisywaniu komend również przysparza wiele kłopotów, chociaż z pewną pomocą przychodzą tu nakładki systemowe typu "Norton Commander" czy "DOS Shell" które ułatwiają sposób nawigacji. Zaletą systemu jest jego popularność i otwartość dzięki czemu może być uruchamiany na wielu komputerach niezależnie od producenta i konfiguracji.

        Aby komputer mógł realizować stawiane mu zadania oraz aby wszystkie urządzenia wchodzące w jego skład mogły poprawnie działać musi on być wyposażony w specjalny program, który zarządza i nadzoruje jego pracą. Takim programem jest system operacyjny.

        Jeżeli porównać pracę komputera i człowieka można dostrzec wiele analogii i podobieństw. Układ nerwowy u człowieka steruje pracą wszystkich narządów oraz czynnościami i zachowaniem się całego organizmu. Za pomocą receptorów organizm reaguje na bodźce środowiska w sposób ruchowy lub psychiczny. Podobnie jest z komputerem. Bodźce zewnętrzne trafiają do jego wnętrza następnie są tłumaczone i wykonywane. Nadzorcą wszystkich urządzeń wchodzących w skład systemu komputerowego jest system operacyjny.

        System operacyjny jest programem nadzorującym pracę wszystkich urządzeń systemu komputerowego: pamięci operacyjnej (RAM, ROM) oraz urządzeń wejścia/wyjścia (klawiatura, drukarka, monitor ...) i tworzy środowisko, w którym pracują inne programy. Pełni on następujące funkcje:

• zapewnia obsługę dialogu pomiędzy użytkownikiem a komputerem,
• nadzoruje wymianę informacji pomiędzy poszczególnymi urządzeniami systemu,
• organizuje zapis informacji na dysku,
• zarządza pamięcią operacyjną,
• ułatwia tworzenie i uruchamianie innych programów, sygnalizuje błędy.

Historia systemów operacyjnych

        Kiedy w 1975 roku Bill Gates wraz z kolegą z liceum Paulem Allenem założył Microsoft nikt nie przypuszczał, że firma stanie się monopolistą na rynku nie tylko pod względem samego sprzętu komputerowego, ale również pod względem oprogramowania. W 1981 roku Gates wykupił od firmy Sattle Computer Products licencję na system QDOS (Quick Dirty Operating System) - produkt Tima Patersona. Microsoft dokonał przeróbek i dostarczył do oceny firmie IBM system MS-DOS 1.0 (4000 wierszy w asemblerze zajmuje 12kB pamięci). IBM sprzedawało go wraz ze swoim komputerem PC jako PC-DOS. Kolejną wersją był MS-DOS 2.0. Równocześnie powstawały systemy: Windows i OS/2, który nie zdobył większej popularności, ale po kilku latach przekształcił się w Windows NT - jeden z dzisiejszych filarów Microsoftu. Windows 3.0 stanowił ważny etap w działalności firmy Microsoft. Jego kolejne wersje 3.1, 95, 98 umocniły jeszcze pozycję firmy na rynku systemów operacyjnych.

Budowa systemu DOS

        System operacyjny DOS jest częściowo zawarty w pamięci stałej ROM. W pamięci tej zawarta jest tylko ta część, która pozwoli zainicjować pracę komputera, a w efekcie resztę systemu wczytać z dysku twardego bądź dyskietki systemowej. W skład systemu DOS wchodzą:

• moduł BIOS (podstawowy system wejścia/wyjścia) umieszczony w pamięci ROM, który zapewnia obsługę podstawowych operacji wejścia/wyjścia. Dzięki niemu istnieje możliwość wczytania pozostałej części systemu z dysku,
• plik IO.SYS, który pozwala na dołączenie właściwego systemu do modułu BIOS, zawiera także programy obsługi standardowych urządzeń
• plik MSDOS.SYS, który zapewnia współpracę z programami użytkowymi, między innymi zarządza plikami, pamięcią i procesami towarzyszącymi realizacji programów
• plik COMMAND.COM, który zapewnia właściwą interpretację poleceń systemowych.

Uruchamianie systemu operacyjnego DOS

        Ładowanie systemu operacyjnego DOS jest inicjowane automatycznie po włączeniu mikrokomputera i wykonaniu programów testowych zawartych w programie BIOS. System operacyjny DOS może być ładowany z dysku twardego lub dyskietki systemowej włożonej do napędu A:. Po prawidłowym załadowaniu systemu operacyjnego na ekranie pojawia się znak zachęty do pracy tzw. Zgłoszenie gotowości systemu operacyjnego do przyjmowania poleceń. Znak gotowości do pracy przyjmuje postać: C:\>_
Po pojawieniu się znaku zachęty można wykonywać programy zainstalowane na dysku lub dyskietce.

Ważniejsze polecenia systemu DOS

         Polecenia systemu DOS dzielimy na:

• Wewnętrzne - podczas pracy zawarte są w pamięci operacyjnej komputera (RAM)
• Zewnętrzne - zapisane są na dyskietce systemowej, a także na twardym dysku w oddzielnych plikach o rozszerzeniach COM i EXE

Kilka najprostszych poleceń wewnętrznych systemu DOS